Frezarka - podstawowa obrabiarka wykorzystywana w drzewnictwie

Branża meblarska nie mogłaby funkcjonować bez urządzeń zwanych frezarkami. Dzięki nim można tanio produkować meble. Są to obrabiarki bardzo przydatne, lecz  jednocześnie  najbardziej niebezpieczne - to z ich udziałem ma miejsce najwięcej wypadków. W meblarstwie  wykorzystuje się frezarki stacjonarne oraz przenośne. Ze względu na rodzaj konstrukcji obrabiarki dzieli się na dolnowrzecionowe oraz górnowrzecionowe. Innymi rodzajami frezarek są automaty frezarskie, grawernice, kopiarki i centra obróbcze (np. o konstrukcji wysięgnikowej) itd.


Frezarka


Każda frezarka zbudowana jest z korpusu, układu napędowego oraz układu nastawczego. Korpus frezarki dolnowrzecionowej wytwarzany był kiedyś z żeliwa. Obecnie korpusy wykonuje się z blachy a frezarkę dociąża się polibetonem. Sama konstrukcja obrabiarki zmieniła się - pulpit sterowniczy został przeniesiony nad obrabiany element co pozwala na lepszą kontrolę nad urządzeniem. W tego typu maszynach występuje system regulacji wysokości wrzeciona, przykładni, regulacja kierunku i obrotów wrzeciona oraz zestaw osłon. Niektórzy stosują także system posuwowy (tak zwany czołg), ruchomy stół na prowadnicach oraz prowadnicę umożliwiającą dostosowanie jej do głowicy frezarskiej. Frezarka górnowrzecionowa, wykorzystywana w branży meblarskiej do niedawna, praktycznie została wycofana z produkcji. Tylko jedna firma w Europie produkuje tego typu obrabiarki. Obrabiarki tego rodzaju z czasem przerodziły się w centra obróbkowe. Pierwsze frezarki górnowrzecionowe wyposażone były w całkowicie manualny system sterowania stołem i wysokością frezowania. Nie posiadały one przekładnic. Posiadały bezpośredni układ przeniesienia mocy. Wyposażone były w falownik pozwalający na rozpędzenie wrzeciona do 40000 obr/min. Zastosowanie silników i układów pomiarowych w połączeniu z komputerem pozwoliło na programowanie ruchów stołu lecz głębokość frezowania ustawiano ręcznie(2,5D). Po dodaniu programowalnego sterowania wysokością frezowania powstały obrabiarki 3D. Zastosowanie interpolacji pozwoliło na tworzenie bardzo skomplikowanych wzorów. Wcześniej tworzono je na podstawie szablonu oraz odwzorowywano za pomocą palca wychodzącego ze stołu. Obecnie mamy do czynienia z obrabiarkami 5D (dodatkowy obrót wokół osi Y i Z czyli uzyskany zostaje ruch względem osi X, Y, Z oraz obrót A i B).  Taki układ umożliwia tworzenie dowolnej bryły.

Istotną obrabiarką dla meblarzy jest frezarko-kopiarka. Pozwala ona na tworzenie zarówno elementów 2D jak i 3D w zależności od konstrukcji. Każda tego typu obrabiarka posiada część z palcem kopiującym pozwalającym na odczyt pierwowzoru oraz układ przeniesienia ruchu palca na element kopiowany. Ilość tworzonych jednocześnie kopii może być różna  a jakość zależy od grubości palca kopiującego. Opisane wcześniej obrabiarki to maszyny skierowane dla rzemieślników oraz małych firm. Często wymagane jest tworzenie szablonu. Jest to czasochłonne oraz wymaga sporego miejsca przeznaczonego na składowanie wzorów. Dla średnich i większych firm tworzone są obrabiarki zwane profilarkami. Są to odpowiednio przystosowane strugarki czterostronne. Posiadają one specjalne wrzeciona pozwalające na ustawienie wysokości i głębokości frezowania, często posiadają jedno wrzeciono które może obracać się o 270 stopni wokół obrabialnego elementu. Można spotkać także w nich tak zwany "frez palcowy" (nie jest to klasyczny frez), który pozwala na tworzenie wzorów na powierzchni elementu.  Obrabiarki tego typu charakteryzują się bardzo dużą wydajnością. Opisywane wcześniej centra obróbcze, eliminują problem posiadania szablonów. Przy niestandardowych elementach wymagane jest jednak stworzenie oprzyrządowania. Grawerki często stosowane są w meblarstwie przy nanoszeniu wzorów na meblach. Frezarka grawerska może uzyskać dokładność rzędu 0,001mm (obrabiarka CNC osiąga faktyczną dokładność, zależnie od materiału, na poziomie do 0,5mm).


Jarosław Gerszyński

Autor: Jarosław Gerszyński

O autorze: Jarosław Gerszyński jest absolwentem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Ukończył studia na kierunku Technologia drewna. Współpracuje z firmą Made of Wood Group.

Dołącz do Jarosława Gerszyńskiego na Google+

Strona: www.zrobionezdrewna.pl