Dla polepszenia właściwości powierzchni oraz dla zwiększenia walorów estetycznych, powierzchnie gotowych wyrobów meblowych pokrywa się materiałami uszlachetniającymi. Mogą one być w formie stałej, ciekłej lub sproszkowanej. Do najczęściej stosowanych materiałów stałych zaliczamy dekoracyjne laminaty wysokociśnieniowe (HPL), dekoracyjne laminaty produkowane metodą ciągłą (CL lub CPL) oraz folie podkładowe i malarskie. W tej dużej grupie można wymienić wszelkie okleiny sztuczne (wąskich powierzchni, szerokich) i papiery dekoracyjne. Do najważniejszy ciekłych wyrobów lakierniczych stosowanych w drzewnictwie należą wyroby nitrocelulozowe (NC), olejowe, poliestrowe, chemoutwardzalne(Ch), poliuretanowe (PU) oraz lakiery wodorozcieńczalne. Ze względów ekologicznych od niedawna można stosować w przemyśle drzewnym lakiery proszkowe o zerowej zawartości rozpuszczalników i rozcieńczalników (zielone lakiery).

Stałe materiały wykończeniowe

Laminat jest to papier nasączony żywicą. Praprzodkiem laminatu były laki (Chiny i Japonia). Najczęściej stosuje się żywicę melaminową, mocznikową lub fenolową. Proces ten nazywamy impregnacją a odbywa się on w impregnatorach. Papier przechodzi przez impregnator jako ciągła wstęga a później jest suszony i cięty na arkusze. Wysuszone i pocięte arkusze nazywamy filmami. W zależności od przeznaczenia oraz od potrzeb laminaty składają się z różnej ilości filmów.

Rozróżniamy pięć podstawowych filmów w laminatach:

• film wyrównujący - stosuje się go do wyrównania powierzchni płyt przeznaczonych do laminowania,

• film podkładowy (underlay) - eliminuje on efekt przebicia się koloru płyty na powierzchnię,

• film dekoracyjny (dekor) - jest to papier barwiony w całej masie, może być z powierzchniowym nadrukiem, film ten nadaje płycie barwę, rysunek i połysk,

• film osłonowy (overlay) - jest to film na bazie wysokogatunkowego papieru o dużym stopniu przezroczystości. W tym filmie najczęściej stosowaną żywicą jest melamina; film ten nanosimy dla uzyskania połysku powierzchni i zwiększenia odporności powłoki na ścieranie,

• film przeciwprężny - jest to film zapobiegający wykrzywianiu się płyty; naprasowywany jest na lewą stronę laminowanej płyty.

HPL- High Pressure Laminates (wysokociśnieniowy laminat dekoracyjny). Jest to laminat w arkuszach. Wyróżnia się w nim warstwę rdzeniową, przeciwprężną, dekoracyjną i osłonowa. Wykonywany jest metodą na gorąco ale w prasach półkowych. Laminat zabezpiecza powierzchnie mebli, która będzie eksploatowana w bardzo trudnych warunkach (powierzchnie robocze szaf kuchennych).

CPL- Continuous pressure laminates (dekoracyjny laminat produkowany metodą ciągłą). Jest to również laminat zbudowany z kilku warstw i także produkowane są metodą na gorąco ale przy wykorzystaniu pras ciągłego działania (prasy dwutaśmowe). Ich zastosowanie jak i właściwości są podobne do HPL.

Wybierając lamiant producenci zapewniają spory wybór jeżeli chodzi o efekt końcowy. Możemy wybrać laminaty matowe, połyskliwe, perliste, skórkę pomarańczy itd. Oprócz wymienionych laminatów można się także natknąć na laminaty typu hi-tech, poliestrowo-szklane, szklano-epoksydowe i inne.

Laminaty zapewniają bardzo odporną powierzchnię mebli ale są drogie. W wielu przypadkach tak wysoka odporność nie jest wymagana więc wprowadzono okleiny. Duże zapotrzebowanie na naturalną okleinę wymusiło wprowadzenie nowych sposobów uszlachetniania powierzchni. Wprowadzono do produkcji okleiny meblowe sztuczne i folie. Okleiny sztuczne na nośniku papierowym i syntetycznym. Okleiny typu finish to okleiny uelastycznione o gotowej powłoce lakierowej. Okleiny sztuczne obniżają koszty produkcji, zapewniają większą różnorodność barw, rysunków i zapewniają bardzo estetyczne wykończenie. Syntetyczny nośnik oklein produkuje się najczęściej z PVAC, winylu, ABS, polimerów termoplastycznych itd. Często nazywa się tą grupę foliami.

Okleiny na nośniku papierowym można podzielić kilkoma kryteriami na parę grup:

• przeznaczenie - dekoracyjna, podkładowa, przeciwprężna,

• elastyczność - sztywne, uelastycznione (giętkie), superelastyczne,

• grubość - grube, pośrednie, cienkie, mikrookleiny,

• wzór powierzchni - jednobarwne, z nadrukiem,

• wykończenie powierzchni - lakierowane z moletowaniem (efekt porów drewna) i bez moletowania.
  
  

Na rynku mamy kilka rodzajów oklein meblowych sztucznych - sztywna, uelastyczniona, finish, podkładowa, przeciwprężna oraz okleiny w postaci taśmy obrzeżowej przeznaczone do oklejania wąskich powierzchni płyt. Okleiny na nośniku papierowym występują w dwóch formach - jedno i wielowarstwowe. Okleiny jednowarstwowe są bardzo wrażliwe na wilgoć i działania mechaniczne. Taśmy obrzeżowe mogą być także wykonane na nośniku syntetycznym. Same taśmy są odporne na wiele czynników (mechaniczne, chemiczne) lecz stosowny klej (klej typu HM- termoplastyczny) jest mało odporny na ścinanie i odrywanie. Do produkcji obrzeży syntetycznych stosuje się najczęściej ABS, PVAC itd. Na przemysłową skalę, obrzeża nanosi się z pomocą tzw. okleiniarni (urządzenie przelotowe). W tego typu maszynach klej natryskiwany jest na obrzeże przed przyklejeniem do płyty. Klej jest dostarczany w formie granulatu. Rozpuszczenie spoiwa następuje w tzw. garnku klejowym. Dla mikro-firm wprowadzono także obrzeża z już naniesionym klejem, który wystarczy podgrzać przed przyklejeniem do płyty.

Autor: Jarosław Gerszyński

O autorze: Jarosław Gerszyński jest absolwentem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Ukończył studia na kierunku Technologia drewna. Współpracuje z firmą Made of Wood Group.

Dołącz do Jarosława Gerszyńskiego na Google+

Strona: www.zrobionezdrewna.pl